Op vrijdag 10 oktober was het Wereld Dakloze Mensen Dag. Eerder meldde ik me aan voor een stadstour in Rotterdam door (voormalig) dakloze mensen. We verzamelden bij de Erasmusbrug ter hoogte van het Willemsplein. Daar waar de tour altijd wordt afgesloten in de iconische Pauluskerk, was er die dag een bijzondere afsluiting op het Schouwburgplein waar de Huiskamer van Morgen plaatsvond. Een landelijk event om aandacht te vragen voor de wooncrisis en het belang van betaalbare huisvesting.
Nu ik twee dagen per week over dakloosheid communiceer voor de VNG, vond ik dat ik minstens zelf eens zo’n tour zou moeten lopen. “Zien jullie dat gebouw daar?” zei een van de gidsen. Het ging om de Zalmtoren. Met zijn 215 meter is het momenteel het hoogste gebouw van Nederland en de Benelux. “Prachtig als je daar een penthouse kan betalen, maar hoge gebouwen hebben grote schaduwen,” zei ze, daarmee doelend op de ‘verborgen plekken’ in de stad. Met andere woorden: de schaduwplekken, waar zich dakloze mensen bevinden. Terwijl ik dacht Rotterdam toch inmiddels aardig te kennen, kwam ik op plekken waar ik het bestaan nog niet van wist… De verhalen maakten een voor een diepe indruk op me.
Onzichtbaar
Hoe is het om 30 jaar illegaal in de stad te verblijven? Te slapen onder een brug of in een park. Elke dag te moeten overleven. Op zoek naar blikjes en flesjes om met statiegeld aan inkomsten te komen. Hoe is het om je moederland te moeten ontvluchten, terecht te komen in Nederland en van de ene naar de andere plek te reizen. Van de bank bij een familielid, naar een kennis en van opvang naar de opvang. Je nergens echt thuis te voelen. Je eenzaam te voelen. De enige stem die je hoort je eigen echo is, galmend door het Museumpark nadat je tegen een monument schreeuwt? Ja- om jezelf zelfs onzichtbaar te voelen. Mensen die je voorbij lopen zonder blikken of blozen. Zelfs geen glimlach gunnen. Ze je zien als leugenaar, crimineel, agressieveling, zorgmijder… Hoe voelen die labels dat nou echt? En hoe is het als je je leven wel weer -stap voor stap- op de rit kan krijgen. Hoe voelen die lichtpuntjes?
Op al die vragen krijg je antwoord tijdens de tour.
Meld je aan voor de stadstour
Wil jij deze unieke ervaring zelf beleven? Weten wat het nou echt betekent om op straat te moeten leven? Meld je dan ook aan. Een tour kost 15 euro en de inkomsten komen direct ten goede aan mensen die worstelen met de gevolgen van dakloosheid. Wat houd je nog tegen?
En dan tot slot nog even dit: helaas kan dakloosheid iedereen overkomen. De verhalen die ik tijdens de tour hoorde, krijgen extra gewicht als je weet dat in steden als Amsterdam en de gemeente Den Haag inmiddels meer dan 1% van de bevolking dak- of thuisloos is, tegenover gemiddeld 0,24% in de regio’s zonder grote steden. Dat laten de resultaten van de 3e ronde ETHOS-telling dak- en thuislozen van 8 oktober zien. Vanaf volgend jaar wordt ook Rotterdam meegenomen in deze telling.
