Onlangs keek ik naar de Netflix miniserie ‘Live to 100: Secrets of the Blue Zones’ over gezond oud worden. Want wie wil dat nou niet? Wat is eigenlijk het geheim voor een lang en gelukkig leven? Journalist Dan Buettner maakte er zijn levenswerk van. In de reportagereeks gaat hij langs een aantal plekken (blauwe zones) waar de levensverwachting een stuk hoger ligt dan op de rest van de aarde. Je zou er zowaar 100 kunnen worden! Over welke locaties hebben we het en wat zijn de overeenkomsten tussen deze plekken?
In deel een zien we Buettner in Japan, Okinawa, waar paarse zoete aardappel op het menu staat. Die zitten vol antioxidanten. Maar ook tofu, kurkuma en zeewier worden volop genuttigd. Dat laatste vanwege de temperatuur die erg kan oplopen en het eten van zeerwier zorgt ervoor dat de hitte wordt afgevoerd. Wat ik interessant vond is dat zij stoppen met eten wanneer hun maag voor 80 procent vol zit. Zo overeten ze zichzelf niet.
De bewoners van dit eiland hebben gemeen dat zij doelgericht leven (Ikigai). Het concept is al heel lang aanwezig in de Japanse cultuur en wordt van jong naar oud doorgegeven. Het woord “iki” betekent “leven” en “kai“ staat voor “de verwezenlijking van wat men hoopt.” Wat is jouw Ikigai?
Buettner gaat ook naar Italië, Sardinië, in de provincie Ogliastra, waar bovengemiddeld veel oude mannen wonen. Een gezond dieet met weinig eiwitten zou daar een verklaring voor kunnen zijn. Er komt relatief weinig diabetes, kanker en sterfte voorbij onder de 65 jaar. Vanwege het bergachtige gebied lopen en fietsen bewoners veel. Kortom: een natuurlijke manier van bewegen.
In Griekenland, Ikaria, een andere blue zone, leven ze volgens de Mediterrane keuken, met veel groenten, olijfolie en rode wijn. Ze drinken veel kruidenthee (salie, Sint-janskruid, oregano, rozemarijn) met verse honing. De thee werkt ontstekingsremmend en vochtafdrijvend. Dat is weer goed om de bloeddruk te verlagen en het houdt je slagaders schoon. En daarmee zou de kans op Alzheimer fors minder zijn.
In het thuisland van Buettner, bezoekt hij Loma Linda, California. Daar bevindt zich een hechte groep van Zevende-dag Adventisten. Dat is een christelijk kerkgenootschap. Zij eten geen vlees, alcohol en cafeïne, maar houden vast aan een bijbels dieet van granen, fruit, groenten en noten. Zij hebben een sterke spirituele band en doen bijvoorbeeld aan vrijwilligerswerk: dat wat goed is voor de community. Gemiddeld leven ze er 10 jaar langer dan in de rest van Amerika.
Tot slot is er nog het schiereiland Nicoya in Costa Rica. Niet stil gaan zitten na je pensioen is daar heel normaal. De bewoners blijven lekker actief met het verbouwen van voeding in hun eigen tuin. Hierdoor hebben ze altijd toegang tot verse, onbewerkte producten. Ze eten rijst, mais, bonen en peulvruchten. Lichamelijke beweging is er belangrijk. En last but not least, ze hebben -net als in Japan- een ‘Plan de vida’ oftewel een reden om voor te leven. Om hun bed voor uit te komen!
7 Principes
Wat zijn nu de overeenkomsten tussen al deze plekken? De oprichter van de Blue Zones, Dr Michel Poulain noemt in zijn onderzoek de lessen die we kunnen leren uit de blauwe zone principes. Hij benoemde zeven principes die voorkomen in alle zones:
– beweeg natuurlijk
– eet bewust,
– vermijd stress en slaap voldoende
– behoud nauwe banden met familieleden
– behoor tot een gemeenschap
– heb respect voor de aard-
– heb een doel in je leven.
Wat me is bijgebleven van de serie van Live to 100: Secrets of the Blue Zones’ is vooral het idee van het leven binnen een community. Het zorgen voor elkaar. Dankzij de oude generatie, die in staat is hun wijsheid door te geven, blinken wij uit in het leven, besluit Buettner. Met de toenemende individualisering en eenzaamheid in Nederland vind ik dit een mooie en inspirerende gedachte. En die recepten uit de Blue Zones…daar ga ik er binnenkort maar eens een paar van proberen!
